Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος αποδείχθηκε διακοπή της έρευνας, αλλά και περαιτέρω ώθηση – το πρώτο λόγω της υπηρεσίας στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό ως πλωτάρχης αντι-υποβρυχιακών περιπολιών· το δεύτερο επειδή αν υπήρχε κάτι που υπογράμμιζε την ανάγκη για μια αποτελεσματική φιλοσοφία για τη βελτίωση του ανθρώπου, αυτό ήταν ο απερίγραπτος τρόμος αυτού του πολέμου. Ή όπως ο ίδιος το έθεσε τόσο λακωνικά: «Ο άνθρωπος έχει μια τρέλα, η οποία ονομάζεται πόλεμος». Ο Λ. Ρον Χάμπαρντ συγκαταλεγόταν επίσης μεταξύ των πρώτων που εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με το τι σήμαινε η έλευση των ατομικών όπλων όταν αυτά δε συνοδεύονται από μια ανάλογη κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Η κορύφωση της εργασίας σε αυτό το σημείο ήρθε το 1945, στο Ναυτικό Νοσοκομείο Όουκ Νολ στο Όκλαντ της Καλιφόρνια. Μένοντας σχεδόν τυφλός λόγω τραυματισμένων οπτικών νεύρων, αλλά και κουτσός λόγω τραυματισμού του γοφού και της σπονδυλικής στήλης, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ έγινε ένας από τους πέντε χιλιάδες ασθενείς του ναυτικού και του Σώματος Πεζοναυτών που δέχθηκαν αγωγή στο Όουκ Νολ. Επίσης υπό αγωγή στο νοσοκομείο ήταν αρκετές εκατοντάδες πρώην αιχμάλωτοι σε γιαπωνέζικα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Προβληματισμένος από το ανεξήγητο γεγονός ότι δε μπορούσαν να αναρρώσουν, παρόλη την εντατική ιατρική φροντίδα, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ανέλαβε προσωπικά να παράσχει μια πρώιμη μορφή Διανοητικής. Συνολικά, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ έστρεψε την προσοχή του σε δεκαπέντε περίπου ασθενείς, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές του για να αφαιρέσει αυτά που ο ίδιος θεωρούσε διανοητικές αναστολές για την ανάρρωση. Αυτό που τελικά ανακάλυψε, και το οποίο έσωσε πράγματι τη ζωή εκείνων των ασθενών, στηριζόταν πάνω σε ένα βασικό φιλοσοφικό σημείο: Παρόλη τη γενικά υποστηριζόμενη επιστημονική θεωρία της εποχής, η διανοητική κατάσταση κάποιου είχε προτεραιότητα έναντι της σωματικής του κατάστασης. Με άλλα λόγια, οι απόψεις μας, η στάση και η συναισθηματική μας κατάσταση είναι αυτές που σε τελική ανάλυση καθορίζουν τη σωματική μας ευεξία και όχι το αντίστροφο. Ή, όπως ο ίδιος ο Λ. Ρον Χάμπαρντ το έθεσε τόσο λακωνικά: «Η λειτουργία ελέγχει τη δομή».

Με την επίλυση αυτού του θέματος και την αποκατάσταση της ειρήνης, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ έβαλε πλώρη για να ελέγξει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των ανακαλύψεών του, μέσω εντατικής έρευνας σε άτομα από κάθε κοινωνικό επίπεδο. Συμπεριέλαβε ηθοποιούς από ένα θεατρικό εργαστήριο του Χόλιγουντ, στελέχη από τα γειτονικά στούντιο, θύματα ατυχημάτων από ένα νοσοκομείο της Πασαντίνα και εγκληματικά παράφρονες από ένα ψυχιατρικό ίδρυμα της Τζόρτζια. Συνολικά, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ εργάστηκε προσωπικά με περίπου διακόσιους άνδρες, γυναίκες και παιδιά, πριν συντάξει το κείμενο που προέκυψε από τη δεκαεξαετή έρευνά του. Με τίτλο Διανοητική: Η Αρχική Πραγματεία, η εργασία δεν προσφέρθηκε στ’ αλήθεια για δημοσίευση, αντ' αυτού δόθηκε σε φίλους για να την εξετάσουν. Μέσω της διαδικασίας της πολυγράφησης, εκατοντάδες αντίτυπα κυκλοφόρησαν τελικά· και τόσο ενθουσιώδης ήταν η ανταπόκριση, που έδωσε το έναυσμα στον Λ. Ρον Χάμπαρντ να παρουσιάσει μια ευρύτερη ανακοίνωση. Εκείνη η εργασία, με τίτλο «Άγνωστη Γη: Η Διάνοια», εμφανίστηκε στο τεύχος Χειμώνα/Άνοιξης του 1950 της Εφημερίδας της Λέσχης Εξερευνητών. Αμέσως μετά, ο Λ. Ρον Χάμπαρντ άρχισε κυριολεκτικά να κατακλύζεται με αιτήματα για περαιτέρω πληροφορίες, πράγμα που τον εξώθησε τελικά στη συγγραφή του επισήμου εγχειριδίου του, τη Διανοητική: Η Σύγχρονη Επιστήμη της Πνευματικής Υγείας.

Χωρίς αμφιβολία, η Διανοητική ήταν ένα γεγονός ορόσημο. Σε μια δήλωση που θα αποδεικνυόταν ως εύστοχη πρόβλεψη, ο τότε αρθρογράφος, εθνικής εμβέλειας, Γουόλτερ Γουίνσελ διακήρυξε: «Υπάρχει κάτι καινούργιο που έρχεται τον Απρίλιο, με τίτλο Διανοητική. Μια νέα επιστήμη, η οποία λειτουργεί με τη σταθερότητα της επιστήμης της φυσικής στο πεδίο της ανθρώπινης διάνοιας. Βάσει όλων των ενδείξεων, θα αποδειχθεί τόσο επαναστατική για την ανθρωπότητα όσο και η πρώτη ανακάλυψη της φωτιάς και της χρήσης της από τον άνθρωπο των σπηλαίων». Αν η δήλωση του Γουίνσελ ήταν τολμηρή, ήταν ωστόσο ακριβής· γιατί μαζί με τη Διανοητική ήρθε η πρώτη σαφής εξήγηση της ανθρώπινης σκέψης και συμπεριφοράς. Μαζί με τη Διανοητική επίσης, ήρθε το πρώτο μέσο για την επίλυση των προβλημάτων της ανθρώπινης διάνοιας, συμπεριλαμβανομένων των ανεπιθύμητων αισθήσεων, συναισθημάτων, παραλογισμών και ψυχοσωματικών παθήσεων.

Και στον πυρήνα αυτών των προβλημάτων βρίσκεται αυτό που ο Λ. Ρον Χάμπαρντ ονόμασε αντιδραστική διάνοια και το όρισε ως «εκείνο το τμήμα της διάνοιας που λειτουργεί εξολοκλήρου πάνω στη βάση ερέθισμα-αντίδραση, δεν είναι κάτω από τον εκούσιο έλεγχο του ατόμου και ασκεί πίεση και δύναμη κυριαρχίας πάνω στην επίγνωσή του, στους σκοπούς, στις σκέψεις, στο σώμα και στις ενέργειές του». Αποθηκευμένα μέσα στην αντιδραστική διάνοια βρίσκονται τα έγγραμμα, τα οποία όρισε ως διανοητικές καταγραφές περιστατικών σωματικού πόνου και αναισθησίας. Το ότι η διάνοια εξακολουθεί να καταγράφει αντιλήψεις κατά τη διάρκεια στιγμών μερικής ή πλήρους αναισθησίας το είχαν υποψιαστεί και παλιότερα. Αλλά ο τρόπος με τον οποίο το έγγραμμο ενεργούσε πάνω στο σώμα, το πώς επηρέαζε τη συμπεριφορά και τη σκέψη, όλα αυτά ήταν εντελώς νέα. Ούτε είχε ποτέ φανταστεί κανείς τι επέφερε, ως ανθρώπινη δυστυχία, το σύνολο των εγγράμμων, όπως αυτά περιέχονται στην αντιδραστική διάνοια. Διότι, αυτό είναι το τμήμα της διάνοιας, όπως το έθεσε ο Λ. Ρον Χάμπαρντ, «το οποίο κάνει τον άνθρωπο να καταπνίγει τις ελπίδες του, που τον κρατάει σε απάθεια, που του δημιουργεί αναποφασιστικότητα την ώρα που θα πρέπει να δράσει, και τον σκοτώνει προτού αρχίσει να ζει». Εν ολίγοις, αυτή ήταν η πηγή όλων των ανθρώπινων αδυναμιών.

Αν ποτέ κάποιος ήθελε απόδειξη γι’ αυτά που λέει η Διανοητική για τα έγγραμμα και την αντιδραστική διάνοια, θα χρειαζόταν μόνο να κοιτάξει σ’ αυτά που θα μπορούσαν να επιτευχθούν με τις τεχνικές της Διανοητικής. Οι περιπτώσεις είναι πολλές, τεκμηριωμένες και εκπληκτικές: ένας μανιακός ανθρωποκτόνος έγινε φυσιολογικός μέσα σε λίγες δεκάδες ώρες, ένας παράλυτος με αρθρίτιδα επανήλθε με πλήρη κινητικότητα στο ίδιο περίπου διάστημα, ένας σχεδόν τυφλός καθηγητής, η όραση του οποίου αποκαταστάθηκε σε λιγότερο από μια βδομάδα και μια υστερική και ανάπηρη νοικοκυρά επανήλθε σε πλήρη υγεία μετά από μια και μόνο τετράωρη συνεδρία. Επίσης, υπήρχε ο τελικός στόχος του πρόσεσινγκ Διανοητικής: η κατάσταση του Κλήαρ, στην οποία το σύνολο της αντιδραστικής διάνοιας σβηνόταν, αφήνοντας κάποιον με χαρακτηριστικά και δυνατότητες αρκετά πιο προχωρημένες από οτιδήποτε είχε παλιότερα προβλεφθεί.

Περιττό να πούμε ότι, όταν άρχισε να διαδίδεται η φήμη των ανακαλύψεων του Λ. Ρον Χάμπαρντ, η ανταπόκριση ήταν μεγάλη: πάνω από 50.000 αντίτυπα της Διανοητικής πουλήθηκαν με το που βγήκαν από το πιεστήριο, ενώ τα βιβλιοπωλεία αγωνίζονταν για να κρατήσουν αποθέματα του βιβλίου στα ράφια τους. Καθώς οι αποδείξεις της αποτελεσματικότητας αυξάνονταν –και το γεγονός ότι η Διανοητική πρόσφερε στην πραγματικότητα τεχνικές που ο καθένας θα μπορούσε να εφαρμόσει– η ανταπόκριση υπήρξε ακόμη πιο εντυπωσιακή. Οι τίτλοι των εφημερίδων το καλοκαίρι του 1950 έγραφαν: «Διανοητική: Κατάληψη των ΗΠΑ εξ Εφόδου» και «Το Ταχύτερα Αναπτυσσόμενο Κίνημα στην Αμερική». Μέχρι το τέλος του έτους, περίπου 150 ομάδες Διανοητικής είχαν σχηματιστεί αυθόρμητα από ακτή σε ακτή και έξι πόλεις υπερηφανευόταν για τα Ιδρύματα Διανοητικής που θα διευκόλυναν τον Λ. Ρον Χάμπαρντ να εξελίξει το θέμα.